- کارفرما: موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی
- مجری: حنان عموزاد مهدیرجی
- تاریخ اتجام: ۱۳۹۲
- نوع طرح: پایه‌ای
شرح مختصری از طرح
با توجه به اهمیت موضوع ایجاد و توسعه شبکههای کسبوکار در کشور، تهیه یک برنامه مشخص به منظور استفاده از خروجی‌های حاصل از توسعه شبکههای کسبوکار، ضروری است. پیش از تهیه برنامه‌های عملیاتی و اجرایی، و به منظور در اختیار داشتن الگویی مشخص برای برنامه‌ریزی، تدوین برنامه‌های کلان و راهبردهای (استراتژی‌های) مورد نیاز در حوزه توسعه شبکههای کسبوکار در اولویت قرار دارد. در تحقیق حاضر و به منظور استفاده از مزایای حاصل از توسعه شبکههای کسبوکار در کشور و اثرات مطلوب این امر بر اقتصاد و بازار کشور، تدوین راهبردهای مورد نیاز در این حوزه مد‌نظر قرار دارد. با مشخص نمودن راهبردهای مورد نیاز در حوزه شبکههای کسبوکار در کشور، زیربنای تهیه برنامه‌های عملیاتی و اجرایی در حوزه مرتبط فراهم می‌گردد.
در طرح حاضر، ابتدا با مروری بر شبکههای کسبوکار موجود در جهان، به شناسایی دلایل شکل‌گیری آنها پرداخته و از این حیث، شرایط استفاده و به‌کارگیری هر شبکه کسبوکار بررسی و با دلایل راه‌اندازی شبکه در ایران مقایسه شده است. در ضمن وضعیت، تاریخچه، شرایط و آمار و اطلاعات کنسرسیوم‌های صادراتی، تعاونی‌ها، شبکههای پیمانکاری، شهرک‌های صنعتی، شهرک‌های فناوری، انکوباتورها، پارک‌های تحقیقاتی، خوشه‌های صنعتی و … در ایران و جهان بررسی شده و با استفاده از نظرسنجی از خبرگان سه شبکه منتخب برای برررسی و تدوین راهبرد نهایی گردیدند. با مشخص شدن سه شبکه کنسرسیوم صادراتی، شبکه تهاتری و همچنین شهرک‌های صنعتی تحت عنوان شبکههای منتخب، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید هر کدام شناسایی و با استفاده از نظرسنجی از خبرگان، موقعیت استراتژیک هر یک از سه شبکه مذکور شناسایی گردید.
بر همین اساس برای شبکههای موجود در ایران، تدوین استراتژی مبتنی بر مدل ” سوات” صورت پذیرفت و برنامه عملیاتی تحقق استراتژی‌های هر یک از شبکه‌ها تهیه و متولیان اصلی هر اقدام یا پروژه بهبود با استفاده از ساختار سازمانی وزارت صنعت، معدن و تجارت پیشنهاد شده‌است. لازم به ذکر است که تاریخچه پیدایش، دلایل شکل‌گیری، بازیگران اصلی، عارضه‌یابی ساختاری، عارضه‌یابی قانونی و مالکیتی، مزایا و خدمات، نقاط قوت، فرصت و تهدید و ماتریس سوات هر یک از سه شبکه منتخب تهیه شده‌است. در ضمن در بخش تدوین استراتژیها و برنامه عملیاتی، با تاکید بر سه حوزه سخت‌افزار، نرم‌افزار و انسان‌افزار، پیشنهادات و پروژه‌های بهبود پیشنهاد شده‌است.
پرسش‌های اصلی و فرعی
هدف اصلی: شناسایی و تدوین راهبردهای توسعه شبکههای کسبوکار مناسب برای کشور ایران با توجه به شرایط اقتصادی، بازرگانی و صنعتی کشور.
اهداف فرعی:
- شناسایی، بررسی و تعیین نقش انواع شبکههای کسبوکار موجود در جهان؛
- شناسایی، بررسی و طبقه‌بندی انواع شبکههای کسبوکار در کشور؛
- بررسی فضا، جایگاه و نقش شبکههای کسبوکار موجود در ایران؛
- انتخاب ۳ شبکه کسبوکار مناسب برای ایران با توجه به شرایط بازرگانی، صنعتی و اقتصادی کشور؛.
- تدوین راهبردهای توسعه شبکه/شبکههای کسبوکار منتخب؛
- تهیه برنامه عملیاتی کلان برای شبکه/ شبکههای کسبوکار منتخب.
توصیه های سیاستی
راهبردهای کنسرسیوم‌های صارداتی:
- ساماندهی مشارکت و ایجاد همکاری رسمی استراتژیک میان و بلندمدت؛
- ارتقاء توانمندی رقابت در بازارهای جهانی؛
- بهبود بهره‌وری و افزایش اثربخشی؛
- ساماندهی عضویت و حفظ منافع جمعی؛
- طراحی چارچوب نظارتی و نهادینه‌شده.
راهبردهای شهرک‌های صنعتی:
- انگیزش فعالان صنعتی و اقتصادی؛
- توزیع موزون شهرک‌های صنعتی در سراسر کشور؛
- توسعه هدفمند و زمانبندی شده شهرک‌های صنعتی؛
- مدیریت یکپارچه و ساماندهی شهرک‌های صنعتی؛
- ارتقاء سطح علمی شهرک‌های صنعتی.
منبع:
ماهنامه علمی- تخصصی لجستیک و زنجیره تأمین؛ شماره ۱۳؛ فروردین ۱۳۹۲.
){kind=link}